– Kiedy człowiek z niepełnosprawnością czyta ogłoszenie o pracę i nie znajduje w nim wskazówek, że pracodawca kieruje to ogłoszenie również do osób znajdujących się w jego sytuacji – odrzuci je na samym początku. Jego aplikowanie kończy się w tym miejscu. Niestety, takich ogłoszeń jest wciąż większość, a tracą na tym obie strony. – mówi Agata Gawska, ekspertka ds. rynku pracy, która razem z Jackiem Zadrożnym, ekspertem ds. dostępności, rozwija w TransferHUB innowację KoREKtor.

Co mówią dane?

Wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami (OzN) rośnie i obecnie wynosi około 30%, ale tempo tego wzrostu jest minimalne. Zatem skala problemu wciąż jest ogromna.

Badania pokazują, że wśród elementów ogłoszeń o pracę dla OzN, najważniejsze są: 

• czytelny opis zadań na stanowisku pracy,  
• rodzaj umowy i poziom wymaganego zaangażowania zawodowego (wymiar etatu/liczba godzin), 
• informacja o przestrzeganiu przepisów dot. pracy OzN, 
• opis procesu rekrutacji, jego etapów, 
• wysokość wynagrodzenia. 

Elementy te jednak nie znajdują się w ogłoszeniach o pracę. W wyniku badań przeprowadzonych przez FISE wynika, że w ogłoszeniach dość dobrze opisywane są zadania na stanowisku pracy, ale nie pojawiają się tam kluczowe elementy: informacje o onboardingu; możliwość aplikowania on-line; bezpośrednia zachęta do aplikowania skierowna do OzN. 

Osoba z niepełnosprawnością, która nie znajdzie w ogłoszeniu pożądanych informacji, nie kontynuuje procesu, nie szuka dodatkowych informacji na własną rękę, więc rezygnuje całkowicie z aplikowania na dane stanowisko. 

Agata Gawska

Agata przeszła długą drogę w pracy na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Najpierw w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), gdzie zajmowała się m.in. przygotowaniem organizacji pozarządowych i samorządów do przyjęcia pierwszych środków w ramach funduszy unijnych na rzecz wsparcia osób z niepełnosprawnościami. W 2008 roku związała się z Fundacją Aktywizacja, której została wiceprezeską. Uczestniczyła w pracach komisji sejmowych zajmujących się przepisami dot. OzN. Aktywnie działała na rzecz wprowadzenia do polskiego prawa zapisów konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. To m.in. dzięki jej pracy wydatkowanie środków unijnych w Polsce musi uwzględniać zasady równości.

Innowacja KoREKtor

Osobom z niepełnosprawnością jest zdecydowanie trudniej wejść na rynek pracy. Choć ostatnie trendy wskazuję, że wzrosła otwartość na ich zatrudnianie. Jednak wciąż większość z nich boryka się z utrudnieniami dostępu do zatrudnienia. Agata i Jacek postanowili temu zaradzić.

Rynek pracy to mój żywioł.  – mówi Agata. – W aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnościami odnalazłam swoją ścieżkę zawodową i powołanie.

Najpierw jednak sama musiała zmienić postrzeganie tego zjawiska.

– Uważam się za orędowniczkę usamodzielnienia – mówi. -Osobom z niepełnosprawnościami trzeba stworzyć takie warunki, w których będą mogły same podejmować decyzje, nawet jeśli zakładamy z góry, że mogą dla nich nie być dobre. Ale to jest ich suwerenna decyzja i ich doświadczenie życiowe, które powinni nabywać. Myślę, że rynek pracy powinien być otwarty.

Jak powstał KoREKtor?

Kilka lat temu Agata zrealizowała badanie dotyczące tego, w jaki sposób osoby z niepełnosprawnościami poszukują pracy. Sprawdziła m.in.  na co zwracają uwagę w ogłoszeniu o pracę. Okazało się, że większość z nich ma duże braki.

– Obecnie mnóstwo firm buduje swój inkluzywny obraz pracodawcy. To się różnie nazywa pod ogólnym sformułowaniem „strategia różnorodności” – firma prezentuje się jako fajne miejsce, otwarte na różnorodność. Niestety, najczęściej na deklaracji się kończy, ponieważ to , co jest zapisane w polityce firmy, nie ma żadnego przełożenia na to, w jaki sposób jest chociażby dostępna strona internetowa i czy ona jest dostępna cyfrowo. Albo  w jaki sposób są formułowane ogłoszenia i jak dostępny jest proces rekrutacji?

W ogłoszeniach sprawdzonych przez Agatę brakowało wzmianki, że firmy są otwarte na osoby z niepełnosprawnościami, że już takowe u siebie zatrudniają, a są to jedne z ważniejszych informacji dla OzN poszukujących pracy. – Stąd pojawił się pomysł, żeby może coś z tym zrobić i jakoś podpowiedzieć pracodawcom, co mogliby jeszcze zawrzeć w ogłoszeniu. Taki był początek Korektora. Podzieliłam się pomysłem z Jackiem Zadrożnym.

Jak pisać włączające ogłoszenia o pracy

We wspomnianym wcześniej badaniu uczestniczące w nim osoby z niepełnosprawnościami otrzymały do wglądu standardowe ogłoszenie o pracę, którym było autentyczne ogłoszenie ze strony internetowej, oraz ogłoszenie poprawione pod kątem osób z niepełnosprawnością. Zapytaliśmy ich o słabe i mocne strony każdego z nich. I jasno wyszło, że ogłoszenia nie zawierające konkretnych informacji o tym, jak firma realizuje zasadę równości, są odrzucane.

Dlatego nasz KoREKtor jest oparty na dwóch wnioskach, po pierwsze jest oparte na tym, co wyszło z tego badania, czyli co trzeba zapisać w ogłoszeniu. Na przykład, że trzeba w podać prostą informację: „Przestrzegamy przepisów ustawy o rehabilitacji” i tego, co się z nią wiąże, czyli np. dodatkowy urlop, czy skrócony dzień pracy. Zakładamy bowiem, że nie każdy pracodawca zna te przepisy. A ta informacja jest istotna dla potencjalnego kandydata z niepełnosprawnością. A dodatkowo zawierać będzie te elementy, które łączą się z nowymi trendami w zarządzaniu: onboardingiem, benefity, ścieżki awansu, ogłoszenie o wynagrodzeniu. Więc to jest trochę połączenie oczekiwań osób z niepełnosprawnościami i najnowszych trendów.